ظرفیتها، فرصت ها و خلأ ها
اکسپو های ملی در سراسر دنیا به صورت متداول توسط نهاد های دولتی برگزار میشود و نهاد های مربوط به توسعه تجارت در بخش دولتی و خصوصی دست در دست هم به توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشور ها و بازرگانان مختلف، میپردازند.
در سالهای اخیر اکسپوی تهران یکی از مهم ترین رویداد های تجاری منطقه بوده و سال به سال بیشتر مورد توجه کشورها و نهاد های منطقه ای و حتی فرا منطقه ای قرار گرفته است. با این حال نکات مثبت منفی متعددی در این باره به چشم میخورد که در چند خط برخی از آن موارد را بررسی میکنیم.
هر رویداد بین المللی در سطح کشوری با ظرفیت های ایران و ضرورت ها و نیازی که کشور به توسعه صادرات غیر نفتی دارد ضرورتا همکاری و هماهنگی تمام ارگان هایی که ماموریت های تجاری و یا دیپلماتیک در عرصه بین المللی دارند را میطلبد تا در قالب یک پروژه مشترک به هم افزایی و ایجاد ارزش افزوده برای کشور، خاصه برای بخش خصوصی و مردمی منتهی شود.
این موضوع چالشی همیشگی در فعالیت های بین المللی نهاد های ملی بوده که اکسپوی ششم نیز ازین قاعده مستثنی نبوده است.
با این حال به وضوح، اکسپوی امسال به مراتب منظم تر و قدرتمند تر از سال گذشته برگزار شد و هماهنگی در حوزه اجرا و خدمات رسانی بیش از سال قبل بود.
استقبال چشمگیر تجار خارجی و حضور جدی بیش از 2000 تاجر در ایران با لحاظ شرایط خاص منطقه ای اتفاقی مهم و قابل توجه است که نشانگر اقبال و نیاز منطقه به تجارت با ایران است.
با این که فراورده های نفتی و پتروشیمی یکی از جذاب ترین بخش های همیشگی و سنتی بازار ایران برای تجار خارجی است اما امسال بخش های مختلفی از قبیل مواد غذایی، پزشکی و تجهیزات بیمارستانی و موضوعات فناوری محور برای بازرگانان بسیار جذاب و جالب بود.
قیمت های قابل رقابت در سطح بین الملل و جایگاه و دستاورد های شرکت های ایرانی در حوزه تکنولوژی و فناوری، مهمان های خارجی را دست به جیب میکرد.
در بین مهمان ها و تجار خارجی، استقبال تجار از آسیای مرکزی در این دوره از اکسپو جدی تر و پر رنگ تر بود.
هیئت هایی از تاجیکستان و ازبکستان در این اکسپو شرکت کرده بودند که در بین آنها از مسئولان دولتی و اقتصادی افراد قابل توجهی حضور داشتند که هم از اکسپو و هم از برخی کارخانجات و شرکت های بزرگ ایران بازدید کردند.
توسعه تجارت در حوزه فناوری، پزشکی، مواد غذایی و البته گردشگری بسیار مورد انتظار است و در این بین شرایط منطقه و تمایل مضاعف مسلمانان و مردم آسیای مرکزی بر استفاده از کالاهای کشور های اسلامی مخصوصا ایران این انتظار را جدی تر و پر رنگ تر کرده است.
مردم در آسیای مرکزی به تحریم کالاهای مربوط به ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی روی آورده اند و عملیات وعده صادق محبوبیت کالا ها و محصولات ایرانی را در بین مردم این منطقه بیشتر کرده است.
اگرچه استفاده از ظرفیت این موضوع در هیچ جای اکسپو دیده نمیشد اما به صورت طبیعی بازاری ناشناخته را به صورت ناخود آگاه پیش روی تولید کنندگان و صنعتگران ایرانی قرار داده است که بخشی از اقبال به خرید از ایران مربوط به این ظرفیت است.
گذشته از این موضوع یکی از خلأ هایی که به شدت آزار دهنده بود عدم جریان رسانه ای قدرتمند در سطح بین الملل بود.
وجود رسانه ای قدرتمند از حداقل شش ماه قبل از شروع اکسپو در سطح بین الملل، با ماموریت توضیح و تعریف و آشنا کردن تجار و مردم منطقه با بخش های اکسپو و تجربیات سالهای گذشته ی آن و ایجاد کمپین های تبلیغاتی بین المللی در کشور های همسایه به زبان های عربی، انگلیسی و روسی ضرورتی انکار نشدنی بوده و هست که میتوانست خروجی و دستاورد های اکسپو را چندین و چند برابر کند.
امیدواریم در سالهای بعد سیر تکاملی رویداد هایی از قبیل اکسپو تهران با سرعت بیشتر ادامه داشته باشد و با پر کردن خلأ های ساختاری، برنامه ای و اجرایی جایگاه بازار و صنعت و دانش ایرانی در منطقه و جهان ارتقاء پیدا کند.
